در مدل‌های خطی Linear Model (LM) یا مدل‌های خطی تعمیم یافته General Linear Model (GLM) با دو مفهوم و دو سر رابطه روبه‌رو هستیم. یکی از آن‌ها کمیت وابسته یا همان Dependent Variable (DV) است و سمت دیگر رابطه با …
به بیان ساده‌تر اینکه، همان‌گونه که می‌دانیم یک مدل تصادفی و یا آمیخته دارای دو نوع خطا می‌باشد. یک خطا، خطای اندازه‌گیری و براورد است که در همه‌ی مدل‌های آنالیز واریانس و یا کوواریانس (و در حالت کلی‌تر همه‌ی مدل‌های …
خوب است در ابتدا به یک سوال پاسخ دهیم. سوال این است که از کجا بدانیم اثرات و فاکتورهای اصلی مطالعه ما از نوع ثابت هستند یا تصادفی. در واقع آن‌ها Random Effect Factor هستند و یا Fix Effect Factor؟ …
هدف از جانهی چندگانه، جایگزاری مقادیر ممکن برای داده‌های گمشده Missing Value است. هنگامی که با نرم‌افزار SPSS این کار را انجام می‌دهیم، نرم‌افزار چندین مجموعه “کامل” از داده‌ها را ایجاد می‌کند. در این داده‌های کامل، مقادیر گمشده با روش‌های …
جهت درک بهتر این مقاله و انواع مختلف الگوهای داده‌های گمشده، ابتدا گراف زیر را ببینید. در این گراف انواع مختلف و با اهمیت الگوی داده‌های گمشده، مشاهده می‌شود. در ادامه درباره‌ی هر یک توضیح می‌دهیم. در گراف بالا، …
هدف از جانهی چندگانه، جایگزاری مقادیر ممکن برای داده‌های گمشده Missing Value است. هنگامی که با نرم‌افزار SPSS این کار را انجام می‌دهیم، نرم‌افزار چندین مجموعه “کامل” از داده‌ها را ایجاد می‌کند. در این داده‌های کامل، مقادیر گمشده با روش‌های …
از آزمون فریدمن به عنوان یک تحلیل ایده‌آل برای رتبه‌بندی و اولویت بندی نتایج و داده‌ها نیز استفاده می‌شود. به مثال‌ها و کاربردهای آزمون ناپارامتری فریدمن علاقمند بودید،این لینک را ببینید. هنگامی که تصمیم می‌گیرید داده‌های خود را با …
به عنوان یک مثال دیگر چنانچه به هشت نفر، شش فیلم سینمایی داده شود و سپس از این افراد بخواهیم نظر خود را درباره‌ی میزان مطلوب بودن فیلم‌های سینمایی به صورت رتبه‌هایی از 1 تا 6 ارایه دهند، می‌توانیم با …
مثلاً می‌توانید از آزمون Sign برای درک اینکه آیا تفاوتی در میانه مصرف روزانه سیگار افراد، قبل و بعد از یک برنامه هیپنوتیزم درمانی ۶ هفته‌ای وجود دارد یا خیر، استفاده کرد. در این مثال کمیت وابسته «مصرف روزانه سیگار» …
آزمون ناپارامتری همگنی حاشیه ای Marginal Homogeneity Test را می‌توان در ادامه همان آزمون‌های مک نمار و کوکران تعریف کرد. این آزمون هنگامی مورد استفاده قرار می‌گیرد که کمیت وابسته به جای دوگانه بودن (یعنی همانند آن‌چه در آزمون …
برای مثال، می‌توانید از آزمون Cochran’s Q برای تعیین اینکه آیا تعداد و نسبت افرادی که عزت نفس پایین داشتند (در برابر افرادی که عزت نفس زیاد) پس از چند جلسه مشاوره کاهش یافته است یا خیر، استفاده کرد. در …
همان‌گونه که می‌دانیم انجام هر آزمون و تحلیل آماری نیاز به برقراری تعدادی پیش فرض و چارچوب‌های آنالیز دارد. بنابراین در ابتدا مناسب است درباره‌ی این موضوع صحبت کنیم. قبل از اینکه بخواهیم درباره‌ی نحوه انجام آزمون ویلکاکسون در …
همچنین، می‌توانید از آزمون Jonckheere-Terpstra برای درک اینکه آیا رضایت شغلی، اندازه‌گیری شده در مقیاس ترتیبی، بر اساس موقعیت شغلی افراد متفاوت است یا خیر. در اینجا کمیت وابسته «رضایت شغلی» است، که در مقیاس 5 درجه‌ای از خیلی راضی …
همچنین می‌توانید از این آزمون برای درک اینکه آیا نگرش نسبت به تبعیض حقوق پرداختی، (نگرش‌ها در مقیاس ترتیبی پنج رتبه‌ای از کاملاً موافقم تا کاملاً مخالفم اندازه‌گیری می‌شوند)، بر اساس موقعیت شغلی افراد متفاوت است یا خیر؟ در این …
انجام هر آزمون و تحلیل آماری نیاز به برقراری تعدادی پیش فرض و چارچوب‌های آنالیز دارد. بنابراین در ابتدا مناسب است درباره‌ی این موضوع صحبت کنیم. قبل از اینکه بخواهیم درباره‌ی نحوه انجام آزمون من ویتنی در نرم‌افزار SPSS …
تحلیل واریانس یک طرفه One-way ANOVA برای تعیین اینکه آیا تفاوت‌های آماری معناداری بین میانگین دو یا چند گروه مستقل وجود دارد یا نه استفاده می‌شود اگرچه شما تمایل دارید که فقط هنگامی استفاده شود که بیشتر از دو گروه …
تحلیل واریانس یک طرفه One-way ANOVA برای تعیین اینکه آیا تفاوت‌های آماری معناداری بین میانگین دو یا چند گروه مستقل وجود دارد یا نه استفاده می‌شود اگرچه شما تمایل دارید که فقط هنگامی استفاده شود که بیشتر از دو گروه …
روش رگرسیون حداقل مربعات جزئی، که از آن به عنوان طراحی ساختار نهفته Projection to Latent Structure نیز نام برده می‌شود. یک تکنیک پیش‌بینی‌کننده است که جایگزینی برای رگرسیون حداقل مربعات معمولی (OLS)، همبستگی کانونی Canonical Correlation و مدل‌سازی معادلات ساختاری Structural …
رگرسیون حداقل مربعات معمولی (OLS)، به عنوان رگرسیون خطی Linear Regression نامیده می‌شود. رگرسیون حداقل مربعات معمولی (OLS) تکنیک رایج برای براورد ضرایب معادلات رگرسیون خطی است که رابطه بین یک یا چند Variable مستقل و یک کمیت وابسته (رگرسیون …
جدول‌های آماری را می‌توان به حالت‌های کلی One Dimensional Tables و Multidimensional Tables تقسیم‌بندی کرد. جدول‌های One Dimensional به بیان فراوانی، درصد و آماره‌های توصیفی مانند میانگین، انحراف معیار، میانه یک Variable می‌پردازد و جدول‌های Multidimensional آماره‌های توصیفی چند Variable …
نمودارهای دو محوری و در حالت کلی‌تر همه انواع نمودارهای آماری را می‌توانیم با استفاده از مسیر زیر در نرم افزار SPSS رسم کنیم. Graphs → Chart Builder با رفتن به این مسیر، پنجره زیر با نام Chart Builder …
توضیحات رسم و طراحی نمودارهای بالا-پایین برگرفته شده از کتاب روش های پیشرفته آماری و کاربردهای آن Graphs → Chart Builder با رفتن به این مسیر، پنجره زیر با نام Chart Builder که جهت رسم و طراحی انواع گراف‌هایی آماری …
توضیحات رسم و طراحی هیستوگرام برگرفته شده از کتاب روش های پیشرفته آماری و کاربردهای آن Graphs → Chart Builder با رفتن به این مسیر، پنجره زیر با نام Chart Builder که جهت رسم و طراحی انواع گراف‌هایی آماری از …
توضیحات رسم و طراحی نمودارهای دایره ای برگرفته شده از کتاب روش های پیشرفته آماری و کاربردهای آن نمودارهای دایره‌ای و در حالت کلی‌تر همه انواع نمودارهای آماری را می‌توانیم با استفاده از مسیر زیر در نرم افزار SPSS رسم کنیم. …
توضیحات رسم و طراحی نمودارهای سطح برگرفته شده از کتاب روش های پیشرفته آماری و کاربردهای آن فهم این نوع از نمودارها آسان بوده و اطلاعات مناسبی را در مورد داده‌ها در اختیار محقق می‌گذارد. نمودارهای سطح و در حالت کلی‌تر …
توضیحات رسم و طراحی نمودارهای خطی برگرفته شده از کتاب روش های پیشرفته آماری و کاربردهای آن فهم این نوع از نمودارها آسان بوده و اطلاعات مناسبی را در مورد داده‌ها در اختیار محقق می‌گذارد. نمودارهای خطی و در حالت کلی‌تر …
توضیحات رسم و طراحی نمودارهای میله ای برگرفته شده از کتاب روش های پیشرفته آماری و کاربردهای آن نمودارهای میله‌ای و در حالت کلی‌تر همه انواع نمودارهای آماری را می‌توانیم با استفاده از مسیر زیر در نرم افزار SPSS رسم کنیم. …
به عنوان مثال در لینک (آزمون نرمال بودن داده ها Normality Test در نرم افزار SPSS) بررسی کرده‌ایم که آیا داده‌ها دارای توزیع نرمال هستند یا فاقد این توزیع می‌باشند. حال خوب است که ابزاری وجود داشته باشد که به …
به عنوان مثال در لینک (آزمون نرمال بودن داده ها Normality Test در نرم افزار SPSS) بررسی کرده‌ایم که آیا داده‌ها دارای توزیع نرمال هستند یا فاقد این توزیع می‌باشند. حال خوب است که ابزاری وجود داشته باشد که به …
کار ما در تحلیل نسبت Ratio Analysis این است که به تحلیل بر روی داده‌های نسبت بپردازیم. من در این مقاله می‌خواهم به بررسی گزینه Ratio در نرم‌افزار SPSS بپردازم. خوب است بدانیم که SPSS تحلیل‌های مبنی بر Ratio را …
فرض کنید ما شرکتی هستیم که به تولید ده نوع بستنی با طعم‌های مختلف می‌پردازد. حال ما به دنبال طراحی بسته و سبدی از محصولات خود هستیم که در آن چهار بستنی با حداکثر جذابیت و مورد پسند مشتریان قرار …
فرض کنید ما شرکتی هستیم که به تولید ده نوع بستنی با طعم‌های مختلف می‌پردازد. حال ما به دنبال طراحی بسته و سبدی از محصولات خود هستیم که در آن چهار بستنی با حداکثر جذابیت و مورد پسند مشتریان قرار …
توضیحات آماره‌ها و تحلیل‌های توصیفی برگرفته شده از کتاب روش های پیشرفته آماری و کاربردهای آن همچنین در این مقاله سعی می‌کنیم درباره‌ی نحوه به دست آوردن و رسم نمودارهای آماری با استفاده از نرم‌افزار SPSS صحبت کنیم و مثال‌های عددی در …
توضیحات آماره‌های توصیفی و تحلیل‌های فراوانی برگرفته شده از کتاب روش های پیشرفته آماری و کاربردهای آن چنانچه علاقمند بودید می‌توانید به فصل دوم کتاب روش های پیشرفته آماری و کاربردهای آن جهت بیان تعاریف و مفاهیم اندازه‌های مرکزی و پراکندگی مراجعه …
مطالعه پیرامون ماهیت رابطه بین کمیت‌ها را تحلیل رگرسیون Regression Analysis می‌گوییم. در واقع دو هدف عمده از بررسی روابط میان کمیت‌ها عبارت است از قبل از اینکه شما را با این 7 فرض آشنا کنیم، تعجب نکنید اگر هنگام …
رگرسیون پروبیت که مدل پروبیت نیز نامیده می‌شود، همانند مدل لجیت، برای مدل‌سازی کمیت‌های وابسته Dependent Variable دوگانه یا باینری استفاده می‌شود. با این تفاوت که در در رگرسیون پروبیت، تابع توزیع نرمال استاندارد تجمعی برای مدل‌سازی استفاده می‌شود، یعنی …
نکته بسیار مهمی که در اینجا وجود دارد این است که ما با استفاده از Xها و ضرایب رگرسیونی آن‌ها، به براورد و پیش بینی میانگین $ \displaystyle E\left( Y \right)$ کمیت پاسخ می‌پردازیم. با این حال، در بسیاری از شرایط، …
رگرسیون پروبیت که مدل پروبیت نیز نامیده می‌شود، همانند مدل لجیت، برای مدل‌سازی کمیت‌های وابسته Dependent Variable دوگانه یا باینری استفاده می‌شود. با این تفاوت که در در رگرسیون پروبیت، تابع توزیع نرمال استاندارد تجمعی برای مدل‌سازی استفاده می‌شود، یعنی …
همگی ما با یک مدل رگرسیون خطی که به صورت زیر تعریف می‌شود، آشنا هستیم. $ \displaystyle y={{b}_{0}}+{{b}_{1}}{{x}_{1}}+{{b}_{2}}{{x}_{2}}+….+{{b}_{k}}{{x}_{k}}$ قبلاً و در لینک (رگرسیون لجستیک باینری Binary Logistic Regression در نرم‌افزار SPSS) به بیان مدل لجیت Logit در طراحی مدل …
به عنوان مثال در نظر بگیرید یک زیست‌شناس، مدت زمان زنده ماندن حیوانی را مطالعه می‌کند. او می‌خواهد تعیین کند آیا بقا به نوع منطقه و میزان سمیت آب مربوط است یا خیر. این زیست‌شناس زمان بقا را به سه …
یکی از پرکاربردترین آزمون فرضیه‌ها، استفاده از آزمون‌های فرضیه مربوط به میانگین (دو یا چند جامعه) می‌باشد. از آنجا که میانگین به عنوان یکی از اصلی ترین پارامترهای تعیین کننده ویژگی و مشخصات جوامع مطرح است، استفاده از آزمون‌های مربوط …
به عنوان مثال در نظر بگیرید مدیر یک مدرسه می‌خواهد بررسی کند چه عواملی بر علاقه دانش‌آموزان برای اینکه کلاس‌های فوق برنامه (مانند ورزش، نقاشی، موسیقی و ….) را انتخاب کنند، اثرگزار است. او می‌خواهد بداند آیا سن دانش‌آموز و …
حتماً تا به حال با مواردی مواجه شده‌اید که می‌خواهید تاثیر یک یا چند عامل را بر روی کمیتی که دو حالتی است و تنها دو مقدار می‌پذیرد، (مثلاً بله یا خیر، مثبت یا منفی) بررسی کنید. به عنوان مثال …
به داده‌های این مثال که مربوط به متوسط آلودگی هوا در فصل پاییز برحسب واحد PSI در 21 شهر کشور است، توجه کنید. فایل دیتا این مقاله را می‌توانید از اینجا Semi-Partial Correlation دریافت کنید. در این بررسی چند عامل موثر در آلودگی …
در این بررسی چند عامل موثر در آلودگی هوای این شهرها مورد مطالعه قرار گرفته است. عواملی که مورد بررسی قرار گرفته‌اند عبارتند از تعداد کارخانه‌های بزرگ (بیشتر از 25 کارگر)، کارخانه‌های کوچک (کمتر از 25 کارگر)، تعداد وسایل نقلیه …
به هنگام بیان مدل رگرسیون خطی (رگرسیون خطی Linear Regression در نرم‌افزار SPSS) به مطلبی به نام روش‌های ورود کمیت‌های مستقل (یعنی همان Xها) به مدل رگرسیونی اشاره کردم. در این بررسی چند عامل موثر در آلودگی هوای این شهرها …
به داده‌های این مثال که مربوط به متوسط آلودگی هوا در فصل پاییز برحسب واحد PSI در 21 شهر کشور است، توجه کنید. فایل دیتا این مقاله را می‌توانید از اینجا Partial Regression Plots دریافت کنید. در این بررسی چند عامل موثر …
توضیحات برگرفته شده از کتاب روش های پیشرفته آماری و کاربردهای آن – انتشارات جامعه‌نگر هر چه نقاط نمودار به خط نیم‌ساز نزدیک‌تر باشند، تبعیت باقیمانده‌ها از توزیع نرمال بیشتر است. اگر نمودار از خط نیم‌ساز انحراف جدی داشته باشد، …
تشخیص هم خطی با استفاده از دو ابزار و آماره در نرم‌افزار SPSS انجام می‌شود. آن‌ها عبارتند از Tolerance و فاکتور تورم واریانس Variance Inflation Factor (VIF). در ادامه درباره‌ی آن‌ها بیشتر صحبت می‌کنیم. به داده‌های این مثال که مربوط …
توضیحات مدل رگرسیون خطی برگرفته شده از کتاب روش های پیشرفته آماری و کاربردهای آن مطالعه پیرامون ماهیت رابطه بین کمیت‌ها را تحلیل رگرسیون Regression Analysis می‌گوییم. در واقع دو هدف عمده از بررسی روابط میان کمیت‌ها عبارت است از …
