قبلی
Marginal Homogeneity

آزمون ناپارامتری همگنی حاشیه ای Marginal Homogeneity Test

 Marginal Homogeneity Test 

قبلاً و در مقاله‌ای درباره‌ی آزمون مک نمار McNemar’s Test صحبت کردیم. در آن‌جا توضیح داده شد آزمون مک نمار هنگامی که کمیت وابسته دوگانه Dichotomous باشد و در دو گروه یا زمان وابسته مورد بررسی قرار گیرد، استفاده می‌شود.

به همین ترتیب بیان کردیم که آزمون ناپارامتری کوکران Cochran’s Q Test برای تعیین اینکه آیا در یک کمیت وابسته دوگانه بین سه یا چند گروه مرتبط تفاوتی وجود دارد یا خیر استفاده می‌شود.

گراف پد

دریافت مجموعه آموزش آزمون‌های ناپارامتری

شامل 350 دقیقه ویدئو، فایل دیتا و نتایج SPSS

 

آزمون ناپارامتری همگنی حاشیه ای Marginal Homogeneity Test را می‌توان در ادامه همان آزمون‌های مک نمار و کوکران تعریف کرد. این آزمون هنگامی مورد استفاده قرار می‌گیرد که کمیت وابسته به جای دوگانه بودن (یعنی همانند آن‌چه در آزمون مک نمار وجود دارد) به صورت پاسخ چند جمله ای Multinomial Response بیان می‌شود. با این حال کمیت مستقل آن همانند آزمون مک نمار به صورت دو گروه یا دو زمان به هم مرتبط، تعریف می‌شود.

مشابهت آزمون همگنی حاشیه ای با آزمون‌های مانند مک نمار و کوکران در این است که این آزمون‌ها در مراحل مختلف زمانی و یا در گروه‌های مرتبط، بر روی افراد یکسانی انجام می‌شوند. بیایید در این زمینه یک مثال ببینیم.

مثال آزمون Marginal Homogeneity

 Example 

محققی می‌خواهد به بررسی اثر استشمام بوی قهوه بر انتخاب انواع رایحه‌های عطر، بپردازد. او از افراد مطالعه می‌خواهد ابتدا چهار نوع مختلف عطر را بو کرده و یکی را که به نظر آن‌ها بهترین رایحه را دارد انتخاب کنند. نتایج این مرحله در فایل دیتا ستون با نام Aroma_Coffee_Before آمده است.

در مرحله‌ی بعد از همان افراد خواسته شده است که ظرف شامل قهوه را برای لحظاتی استشمام کنند. سپس بار دیگر چهار نوع عطر را بو کرده و نظر خود را درباره‌ی بهترین نوع رایحه عطر گزارش کنند. نتایج در ستون Aroma_Coffee_After آمده است.

فایل دیتا این مقاله را می‌توانید از اینجا Marginal Homogeneity Test دریافت کنید. در تصویر زیر بخشی از داده‌ها را مشاهده کنید. مطالعه بر روی 57 نفر انجام شده است.

مثال آزمون Marginal Homogeneity

 

همان‌گونه که گفتم هدف از مطالعه این است که دریابیم آیا استشمام بوی قهوه می‌تواند بر نظر افراد در انتخاب رایحه‌های مختلف عطر اثرگزار باشد یا خیر.

جهت انجام تحلیل ناپارامتری Marginal Homogeneity Test دو مسیر و رویه جداگانه در نرم‌افزار SPSS وجود دارد. من در ادامه هر یک را توضیح می‌دهم.

 Analyze → Nonparametric Tests → Legacy Dialogs → 2 Related Samples 

 

با استفاده از مسیر بالا، پنجره زیر با نام Two Related Samples Tests برای ما باز می‌شود.

پنجره Two Related Samples Tests

 

در این پنجره که مربوط به تنظیمات آزمون‌های ناپارامتری دو نمونه وابسته در نرم‌افزار SPSS است، آزمون Marginal Homogeneity را انتخاب می‌کنیم. همچنین ستون‌های انتخاب رایحه‌های عطر قبل و بعد از استشمام قهوه در کادر Test Pairs قرار می‌گیرند.

خب، حال OK‌ کنید و در ادامه نتایج و خروجی‌های نرم‌افزار SPSS را مشاهده کنید.

 

نتایج آزمون همگنی حاشیه‌ای

 Results 

در پنجره Output می‌توانید خروجی به دست آمده از آزمون ناپارامتری Marginal Homogeneity Test را ببینید. نتایج، در جدول Frequencies آمده است.

جدول Marginal Homogeneity Test

 

در این جدول می‌توانیم به فرضیه اثرگزار بودن قهوه بر انتخاب رایحه عطر، پاسخ دهیم.

نتیجه جدول بالا نشان‌دهنده تاثیر معنادار قهوه بر انتخاب نوع عطر است $ \displaystyle \left( {MH Statistics=61.00,\begin{array}{*{20}{c}} {} & {P-value=0.040} \end{array}} \right)$. این مطلب به معنای آن است که افراد بعد از استشمام بوی قهوه نظر متفاوتی در انتخاب رایحه عطر مورد علاقه خود داشته‌اند.

مسیر دیگری در نرم‌افزار SPSS جهت اجرا آزمون همگنی حاشیه‌ای وجود دارد. این مسیر در ورژن‌های جدید نرم‌افزار SPSS قرار داده شده است و به نظرم دارای نتایج و خروجی‌های بیشتری است.

 Analyze → Nonparametric Tests → Related Samples 

مسیر انجام آزمون‌های ناپارامتری نمونه‌های وابسته

 

هنگامی که از مسیر بالا جهت انجام آزمون‌های ناپارامتری در نمونه‌های وابسته استفاده می‌کنیم، پنجره زیر با نام Nonparametric Tests Two or More Related Samples برای ما باز می‌شود. در تصویر زیر آن را ببینید.

پنجره Nonparametric Tests Two or More Related Samples

 

ما با استفاده از این مسیر و پنجره تنظیمات بالا، می‌توانیم انواع آزمون‌های ناپارامتری را که به بررسی دو یا چند گروه وابسته می‌پردازد، انجام دهیم. در ادامه به توضیح هر کدام از بخش‌ها و تب‌های این پنجره می‌پردازیم.

Objective

 در این تب دو گزینه وجود دارد. انتخاب هر کدام به شما اجازه می‌دهد که هدف از آزمون ناپارامتری خود را مشخص کنید.

  • Automatically compare observed data to hypothesized

با انتخاب این گزینه به نرم‌افزار اجازه می‌دهیم، بر مبنای نوع داده‌ها و تعداد گروه‌های وابسته، آزمون مناسب را انتخاب کند. بر این مبنا نرم‌افزار، آزمون‌های McNemar's, Cochran's Q, Wilcoxon matched-pair Signed-Rank و Friedman's 2-way ANOVA را انجام می‌دهد. معمولاً به صورت پیش‌فرض همین گزینه را می‌پذیریم.

  • Customize analysis

هنگامی که می‌خواهید تنظیمات آزمون را به صورت دستی در تب Settings اصلاح کنید، این گزینه را انتخاب کنید. انتخاب این گزینه به شما امکان می‌دهد تا کنترل دقیقی بر آزمون‌های انجام شده و گزینه‌های آنها داشته باشید. سایر آزمون‌های ناپارامتری موجود در برگه تنظیمات عبارتند از Sign test، Marginal Homogeneity، و یک فاصله اطمینان (براورد Hodges-Lehmann) نیز برای نمونه‌‌های با دو گروه موجود است. همه این موارد را می‌توانید در تب Settings مشاهده کنید.

Fields

با استفاده از گزینه‌های این تب، ستون‌های انتخاب نوع دلخواه عطر، قبل و بعد از استشمام بوی قهوه، را وارد نرم‌افزار می‌کنیم.

تب Fields در آزمون ناپارامتری نمونه‌های وابسته

 

Settings

در این تب می‌توانیم انواع آزمون‌های ناپارامتری قابل انجام برای نمونه‌های وابسته را مشاهده کنیم. هنگامی که در تب Objective گزینه Automatically compare observed data to hypothesized را انتخاب می‌کنیم، در تب Settings نیز به صورت پیش‌فرض گزینه Automatically choose the tests based on the data فعال است.

همان‌گونه که قبلاً نیز گفتیم، انتخاب این گزینه سبب می‌شود که نرم‌افزار به صورت خودکار و بر مبنای نوع و تعداد گروه‌های وابسته، آزمون آماری ناپارامتری مناسب داده‌ها را برای ما انجام دهد.

با این حال انتخاب گزینه Customize tests باعث می‌شود، به دلخواه بتوانیم آزمون ناپارامتری مورد علاقه را انجام دهیم. در تصویر زیر این آزمون‌ها را ببینید.

انتخاب آزمون ناپارامتری Marginal Homogeneity Test

 

در پنجره بالا، آزمون Marginal Homogeneity مشخص و انتخاب شده است. همان‌گونه که مشخص شده است این آزمون جهت بررسی Change در داده‌های Multinomial قرار داده شده است.

با Run کردن خروجی‌ها و نتایج زیر به دست می‌آید.

نتایج آزمون ناپارامتری Marginal Homogeneity

 

نتیجه به دست آمده بیانگر تاثیر معنادار استشمام بوی قهوه بر Change شدن نظرات افراد در انتخاب رایحه دلخواه عطر است.

در گراف زیر Change شدن نظرات افراد قبل و بعد از استشمام قهوه، آمده است.

نمودار Change شدن نظرات افراد قبل و بعد از قهوه

 

گراف بالا نشان می‌دهد، بیشترین Change مربوط به عطر با رایحه A بوده است. افرادی که قبل از استشمام بوی قهوه به نوع A عطر اظهار علاقه کرده بودند، پس از استشمام قهوه، به رایحه‌های از نوع D و B اظهار تمایل کرده بودند. به همین ترتیب افرادی که عطر B را انتخاب کرده بودند به عطرهای نوع C و D اظهار علاقه کردند.

در همان تب Settings و از بخش Test Options می‌توانیم به دلخواه خود سطح معناداری و فواصل اطمینان را قرار دهیم. نرم‌افزار SPSS به صورت پیش‌فرض این اعداد را به ترتیب 0.05 و 95.0 درصد قرار داده است.

Test Options

 

 

ما در این مقاله به موضوع آزمون ناپارامتری همگنی حاشیه ای Marginal Homogeneity Test با استفاده از نرم افزار SPSS پرداختیم. نحوه ورود داده‌ها به نرم‌افزار، مسیرهای جداگانه انجام آزمون، به دست آوردن نتایج و خروجی‌های این آزمون، در این مقاله توضیح داده شده است.

چگونه به این مقاله رفرنس دهیم

GraphPad Statistics (2023). Marginal Homogeneity Non-parametric test with SPSS software. Statistical tutorial and software guides. Retrieved Month, Day, Year, from https://graphpad.ir/marginal-homogeneity-spss/.php

For example, if you viewed this guide on 12th January 2023, you would use the following reference

GraphPad Statistics (2023). Marginal Homogeneity Non-parametric test with SPSS software. Statistical tutorials and software guides. Retrieved January, 12, 2023, from https://graphpad.ir/marginal-homogeneity-spss/.php

ارایه خدمات تحلیل و مشاوره آماری

گراف پد برای شما خدمات مشاوره و انجام انواع تحلیل‌های آماری را ارایه می‌دهد. جهت دریافت نکات بیشتر بهتر است با ما تماس بگیرید.

    گراف پد جمعی از رتبه‌های برتر آزمون دکترا آمار دانشگاه‌های ایران | برجسته در موسسه بین‌المللی تحقیقات | دارای نماد اعتماد الکترونیک از مرکز توسعه تجارت الکترونیکی ایران و مجوز رسمی ثبت به شماره ۴۱۸۸۱ و شناسه ملی ۱۴۰۰۶۸۳۲۳۱۹