رسم نمودار میله ای Bar Chart با استفاده از نرمافزار SPSS
توضیحات رسم و طراحی نمودارهای میله ای برگرفته شده از کتاب روش های پیشرفته آماری و کاربردهای آن
در مطالعات و موضوعات مرتبط با تحلیلهای فراوانی و احتمالی مانند آزمون Chi-Square که به دنبال بررسی تعداد و شمارش افراد و موردها هستیم، از نمودارهای میلهای که به آنها Bar Chart گفته میشود، استفاده میکنیم. با استفاده از این گرافها میتوانیم فراوانی و تعداد افراد در گروههای مختلف را با یکدیگر مقایسه کنیم.
در واقع بیشترین کاربرد نمودارهای میلهای هنگامی است که بخواهیم فراوانی مشاهدات از نوع کیفی اسمی Nominal و یا رتبهای Ordinal را نشان دهیم. البته این نمودارها در دادههای کمی گسسته Quantitative Discrete Data نیز مورد استفاده قرار میگیرند. فهم آنها آسان بوده و اطلاعات مناسبی را در مورد دادهها در اختیار محقق میگذارد.
نمودارهای میلهای و در حالت کلیتر همه انواع نمودارهای آماری را میتوانیم با استفاده از مسیر زیر در نرم افزار SPSS رسم کنیم.
Graphs → Chart Builder
با رفتن به این مسیر، پنجره زیر با نام Chart Builder که جهت رسم و طراحی انواع گرافهایی آماری از آن استفاده میشود، برای ما باز میشود. در این پنجره و محیط نرم افزار SPSS قابلیت و امکنات فراوانی جهت ترسیم انواع نمودارهای آماری قرار داده شده است. نمودار میلهای در تصویر زیر مشخص شده است.
مثالهای رسم نمودارهای میله ای
Examples
بیایید با یکدیگر چند مثال که در آنها به رسم نمودارهای میله ای میپردازیم، حل کنیم. فایل دیتا این مثال را میتوانید از Bar Chart دریافت کنید. در تصویر زیر بخشی از فایل دیتا را مشاهده کنید.
به عنوان مثال من میخواهیم نمودار میله ای فراوانی فعالیت بدنی افراد مختلف که در ستون Activity قرار دارد را به دست بیاورم. در پنجره Chart Builder مطابق تصویر زیر آن را قرار میدهم.
من در این نمودار physical activity را در محور x قرار دارم. محور y نیز که به صورت پیشفرض فراوانی Count قرار گرفته است. همانطور که مشاهده میکنید انواع نمودارهای میلهای Cluster ،Simple و Stack همراه با گراف سه بعدی D-3 آنها قابل مشاهده است. رسم گرافهای Error Bar نیز از دیگر نمودارهای قابل رسم در این پنجره است که در ادامه به آنها میپردازیم.
گراف میله ای به دست آمده از فراوانی سطح فعالیت افراد را میتوانید در شکل زیر ببینید.
همانگونه که در این گراف دیده میشود، 46 نفر (30.67%) دارای سطح فعالیت بدنی کم، 66 نفر (44.00%) فعایت بدنی متوسط و 38 نفر (25.33%) فعالیت زیاد داشتهاند.
به عنوان مثال دیگر فرض کنید میخواهیم نمودار میلهای بین سطح فعالیت و گروههای سنی را به دست بیاوریم. در این صورت به جای Simple Bar از Clustered Bar استفاده میکنیم. مطابق تصویر زیر آنها را قرار میدهیم.
من در این نمودار physical activity را در محور x قرار دارم. محور y نیز که به صورت پیشفرض فراوانی Count قرار گرفته است. گروههای سن Age Category را به عنوان Set color قرار دادهام. گراف به دست آمده را میتوانید در شکل زیر ببینید.
در این گراف، گروههای سنی از یکدیگر متمایز شدهاند. به نظر میرسد افراد دارای فعالیت کمتر، در گروههای سنی بالاتر قرار دارند و افراد دارای فعالیت بیشتر، در گروههای سنی پایینتر. با این حال این ایده باید آزمون شود.
در واقع نمودارها و گرافها صرفاً به ما یک دید و شِمای بصری و توصیفی میدهند، لازم است با استفاده از تحلیلهای استنباطی بیشتر مانند آزمونهای احتمالی از قبیل Chi-Square، به بررسی دقیقتر ایده رابطه وارون و منفی بین physical activity و Age Category بپردازیم.
البته در این موارد، استفاده از برخی ضرایب همبستگی که جهت دادههای رتبهای و اسمی، مورد استفاده قرار میگیرد، مناسب خواهد بود. علاقمند بودید لینکهای (ضریب همبستگی کندال Kendall’s Tau-b)، (ضرایب همبستگی C، فی Phi و کرامر Cramer’s V) و (ضرایب همبستگی گاما Gamma، سامرز Somers’ d) را مشاهده کنید.
بیایید یک مثال دیگر را نیز با یکدیگر حل کنیم. فرض کنید میخواهیم همان نمودار میله ای بین فعالیت و سن را به تفکیک جنسیت در یک گراف رسم کنیم. در این گراف علاقمند هستیم جنسیت افراد نیز قرار گیرد.
برای انجام این کار از تب Groups/Point ID استفاده میکنیم. با استفاده از این تب و گزینه Columns panel variables، جنسیت Gender را به عنوان کمیت گروهبندی کننده، در تنظیمات پنجره Chart Builder قرار میدهیم. تصویر زیر را ببینید.
گراف به دست آمده را میتوانید در شکل زیر ببینید.
آنچه که در این گراف به نظر میرسد این است که هم در مردان و هم در زنان (البته بیشتر در مردان) افراد در سنین کمتر دارای فعالیت بدنی بیشتری هستند. با این حال همانگونه که میدانید لازم است این ایده با استفاده از روشهای تحلیل استنباط آماری، آزمون و بررسی شود.
در پنجره Chart Builder و در گزینه Bar، میتوان نمودارهای Error Bar را نیز رسم کرد. اینگونه گرافها، به منظور نمایش آمارههای توصیفی میانگین و فواصل اطمینان مربوط به یک Variable از نوع عددی Scale، مورد استفاده قرار میگیرند.
به عنوان مثال میخواهیم Error Bar وزن افراد در گروههای مختلف سنی، فعالیت بدنی و جنسیت را به دست بیاوریم. میتوانیم مطابق تصویر زیر آنها را قرار میدهیم.
من در اینجا از یک Clustered Error Bar استفاده کردهام. میانگین وزن در محور Y و Gender نیز با استفاده از تب Groups/Point ID و گزینه Columns panel variables، به عنوان Panel، در تنظیمات پنجره Chart Builder قرار گرفته است. گراف به دست آمده را در ادامه مشاهده میکنید.
دایره وسط در هر کدام از خطوط همان میانگین را نشان میدهد. کران بالا و پایین فواصل اطمینان 95% نیز به صورت خط بالا و پایین مشخص شدهاند. هر چقدر که طول Error Barها بزرگتر باشد به معنای بزرگ بودن انحراف معیار خطا از میانگین Standard Error of Mean (SEM) میباشد.
چگونه به این مقاله رفرنس دهیم
GraphPad Statistics (2022). Bar Chart using SPSS software. Statistical tutorials and software guides. Retrieved Month, Day, Year, from https://graphpad.ir/bar-chart-spss.php
For example, if you viewed this guide on 12th January 2022, you would use the following reference
GraphPad Statistics (2022). Bar Chart using SPSS software. Statistical tutorials and software guides. Retrieved January, 12, 2022, from https://graphpad.ir/bar-chart-spss.php
ارایه خدمات تحلیل و مشاوره آماری
گراف پد برای شما خدمات مشاوره و انجام انواع تحلیلهای آماری را ارایه میدهد. جهت دریافت نکات بیشتر بهتر است با ما تماس بگیرید.