میانه بقا Median Survival چیست؟
میانه بقا چیست؟
Median Survival
میانه بقا که به آن Median Survival Time گفته میشود، معمولاً هنگام ارایه نتایج کارآزماییهای بالینی شامل دادههای بقا استفاده میشود و امکان آزمایش فرضیههای تحلیل بقا را فراهم میکند.
میانه بقا نقطه زمانی است که در آن احتمال بقا برابر 50% است. در واقع باید به این نکته مهم توجه کرد که میانه بقا از جنس احتمال بقا Probability Survival نیست، بلکه از جنس و ماهیت زمان Time است. به این ترتیب عدد میانه بقا بیانگر یک نقطه زمانی است که احتمال بقا در آن 50 درصد میشود. گراف زیر را ببینید.
علاقمند بودید از اینجا میتوان مثال این مقاله را دریافت کنید.
البته این یک تعریف ساده و قابل فهم برای میانه بقا است. منتهی باید به شما بگویم در واقعیت و نتایج نرمافزارها چنین اتفاقی دقیقاً نمیافتد. واقعیت این است که نرمافزارها از جمله Prism نه دقیقاً تایمی که احتمال بقای آن برابر با 50% است، بلکه اولین زمانی که احتمال بقا کمتر از 50% میشود را به عنوان میانه بقا، گزارش میکنند. همان گراف بالا را به شکل دقیقتری نگاه کنید.
به گراف بالا دقت کنید. در روز 75، عدد دقیق احتمال بفا برابر با 38.889 درصد است. این نتیجه را میتوان در شیت Results نتایج نرمافزار Prism مشاهده کرد. من در جدول زیر آن را آوردهام.
خب، سوال این است که پس چرا ما روز 75 را به عنوان میانه بقا گزارش میکنیم. احتمال بقا که در این روز برابر با 38.9% است و 50% نیست. پاسخ این است که روز 75، اولین روزی در مطالعه است که احتمال بقا در آن کمتر از 50% میشود.
به جدول بالا دقت کنید. احتمال بقا برای روز قبل از 75 یعنی روز 64 برابر با 51.85% است. از آنجا که این عدد بزرگتر از 50% است، بنابراین نمیتوانیم روز 64 را به عنوان میانه بقا بپذیریم. بلکه دقیقاً روز مورد بررسی بعد از روز 64 (75 امین روز) را به عنوان میانه بقا میپذیریم.
این کاری است که همهی نرمافزارها مانند Prism انجام میدهند. در جدول زیر میانه بقا برای این مثال به دست آمده است. آن را ببینید.
در اینجا لازم است چند نکته را در نظر داشت.
اگر احتمال بقا حتی در تایمهای انتهایی مطالعه و طولانیترین نقطه زمانی از 50% کمتر نشود، به معنای اینکه همواره احتمال بقا بیشتر از 50 درصد باشد، نمیتوان میانه زمان بقا را محاسبه کرد. در این موارد پریسم گزارش میدهد که میانه بقا “تعریف نشده” Undefined است. این همان اتفاقی است که در این مثال برای گروه Control رخ داده است. به عنوان مثال به منحنی بقا زیر نگاه کنید.
همانگونه که در لینک (تحلیل کاپلان مایر Kaplan-Meier آنالیز بقا با نرمافزار Prism) بیان کردیم آزمون مقایسه Logrank همهی منحنی بقا در یک گروه را با منحنی بقا در گروه دیگر مقایسه میکند و یک پارامتر مانند میانگین یا میانه بقا در هر گروه با گروه دیگر را مقایسه نمیکند. (مشابه با آن کاری که آزمونهای آنالیز واریانس یا T Test انجام میدهند) بنابراین مقدار P محاسبه شده توسط آزمون Logrank هنوز معتبر است حتی اگر میانه بقا نیز تعریف نشده باشد.
اگر منحنی در 50% احتمال بقا افقی و ثابت بماند، آنگاه میانه بقا تعریف نشده است. مثلاً در منحنی بقای زیر، احتمال بقا Y=50% بین 9 تا 17 ماه است. نرمافزار Prism از پیشنهاد David Machin, Yin Bun Cheung, Mahesh Parmar, Survival Analysis: A Practical Approach, 2nd edition, IBSN:0470870400 پیروی میکند و گزارش میدهد که Median Survival میانگین آن دو مقدار یعنی 13 ماه است.
نرمافزار Prism – مانند اکثر برنامهها – بقای میانه را به عنوان زمانی تعریف میکند که در آن منحنی بقا که به شکل پله پله است از 50% احتمال بقا عبور میکند. نمودار زیر نشان میدهد که پریسم چگونه میانه بقا (211 روز برای این مثال) را محاسبه میکند.
اگر زمانهای بقا را با خطوط نقطه به نقطه به جای پلکان وصل کنید، متوجه میشوید که این خط ممکن است در زمان قبلی Y=50% را قطع کند و بنابراین مقداری متفاوت برای بقای میانه به دست میآورید. (193 روز). اگر بخواهید میانگین بقای بیماران آینده را پیشبینی کنید، این کار منطقی است. با این حال Prism این کار را انجام نمیدهد، زیرا استاندارد نیست و سایر نرمافزارها نیز به منظور محاسبهی Median Survival از همان روش گراف بالا (213 روز) استفاده میکنند.
چگونه به این مقاله رفرنس دهیم
GraphPad Statistics (2023). What is the Median Survival?. Statistical tutorials and software guides. Retrieved Month, Day, Year, from https://graphpad.ir/median-survival/.php
For example, if you viewed this guide on 12th January 2023, you would use the following reference
GraphPad Statistics (2023). What is the Median Survival?. Statistical tutorials and software guides. Retrieved January, 12, 2022, from https://graphpad.ir/median-survival/.php
ارایه خدمات تحلیل و مشاوره آماری
گراف پد برای شما خدمات مشاوره و انجام انواع تحلیلهای آماری را ارایه میدهد. جهت دریافت نکات بیشتر بهتر است با ما تماس بگیرید.